สำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) โดยศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) ร่วมกับคณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (มอ.) วิทยาเขตหาดใหญ่ เปิดตัวโครงการพัฒนาอัจฉริยภาพเยาวชนด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์เรื่อง ความปลอดภัยนาโนเทคโนโลยี (Nanoscience Communication for Youth : NCY 2018) พร้อมดึงคุณป๋องแป๋ง (นายอาจวรงค์ จันทมาศ) สุดยอดแฟนพันธุ์แท้นักวิทยาศาสตร์เอกของโลก รายการแฟนพันธุ์แท้ นักเขียน-นักสื่อสารวิทยาศาสตร์จากสถาบันวิจัยดาราศาสตร์แห่งชาติ ร่วมถ่ายทอดประสบการณ์พลังของการสร้างสรรค์สื่อกับการสื่อสารวิทยาศาสตร์ในยุค 4.0 มอบแรงบันดาลใจแก่เยาวชนคนรุ่นใหม่ ปลุกพลังทำคลิปสื่อสารความปลอดภัยนาโนเทคโนโลยีเชิงสร้างสรรค์และสร้างความตระหนัก เพิ่มช่องทางรับรู้ข่าวสารเรื่องนาโนเทคโนโลยีในสังคม และโอกาสเป็นเยาวชนที่มีอัจฉริยภาพด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ รับโอกาสต่อยอดบนเส้นทางวิทยาศาสตร์อีกมากมาย
นายสมศักดิ์ สินสุวรรณรักษ์ รองผู้อำนวยการศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ (นาโนเทค) สวทช. กล่าวว่า ปัจจุบันประเทศไทยเข้าสู่ยุคการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีขับเคลื่อนประเทศ นาโนเทคโนโลยีเป็นอีกหนึ่งเทคโนโลยีที่มีบทบาทสำคัญช่วยพัฒนาเศรษฐกิจ สังคม และยกระดับคุณภาพชีวิตของประชากรในประเทศให้ดีขึ้น ที่ผ่านมามีการวิจัยและพัฒนานาโนเทคโนโลยีและเกิดองค์ความรู้ใหม่ๆ ขึ้นอย่างต่อเนื่อง ส่งผลให้ข้อมูลข่าวสารได้เผยแพร่ผ่านช่องทางต่างๆ อย่างรวดเร็ว จนบางครั้งผู้รับสารเกิดความสับสนในข้อเท็จจริง และเกิดการวิเคราะห์ไปในแนวทางต่างๆ นานา ด้วยเหตุนี้ นักสื่อสารวิทยาศาสตร์จึงเริ่มเข้ามามีบทบาทเพิ่มมากขึ้น เพื่อทำหน้าที่สำคัญในการเผยแพร่และสื่อสารองค์ความรู้ด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีที่ถูกต้องให้แก่สาธารณชน การปลูกฝังหรือสร้างนักสื่อสารวิทยาศาสตร์โดยเฉพาะกลุ่มเยาวชนผู้มีอัจฉริยภาพด้านการสื่อสารซึ่งอยู่ในยุคสังคมออนไลน์ จะเป็นกลไกสำคัญในการสื่อสารทางวิทยาศาสตร์ให้เพิ่มมากขึ้นเช่นกัน โดยเฉพาะเรื่องความปลอดภัยด้านนาโนเทคโนโลยี ซึ่งทุกวันนี้ประเทศไทยได้นำ “นาโนเทคโนโลยี” มาใช้เพื่อการพัฒนาคุณภาพและเพิ่มมูลค่าผลิตภัณฑ์หลากหลายประเภท โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคอุตสาหกรรมที่มีการนำวัสดุนาโนหรืออนุภาคนาโนมาใช้ในกระบวนการผลิต การทดลอง และการวิจัยต่างๆ จำนวนมาก อย่างไรก็ตาม แม้อนุภาคนาโนจะมีประโยชน์ต่อการพัฒนาเศรษฐกิจของประเทศ แต่ยังไม่มีข้อมูลปรากฏแน่ชัดถึงผลกระทบที่อาจเกิดขึ้น จึงควรใช้อย่างระมัดระวัง และถูกวิธี เพื่อป้องกันผลที่อาจมีต่อสุขภาพอนามัยและสิ่งแวดล้อมของผู้ที่เกี่ยวข้องและประชาชนผู้บริโภคได้
“ศูนย์นาโนเทคโนโลยีแห่งชาติ สวทช. ได้กำหนดกลยุทธ์การขับเคลื่อนและพัฒนานาโนเทคโนโลยีอย่างปลอดภัยและยั่งยืน ในแผนแม่บทของศูนย์ฯ สอดคล้องกับแผนยุทธศาสตร์ด้านความปลอดภัยและจริยธรรมนาโนเทคโนโลยี ได้แก่ การสร้างและบริหารจัดการองค์ความรู้ การพัฒนาและเสริมสร้างความเข้มแข็งของมาตรการและกลไกการควบคุมกำกับดูแลของหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และการส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคม โดยมาตรการหนึ่งในการดำเนินงานคือการประชาสัมพันธ์เรื่องความปลอดภัยเพื่อสร้างความตระหนักสู่สาธารณชน ดังนั้น การสร้างกระบวนการมีส่วนร่วมของภาคประชาสังคมผ่านกลุ่มตัวแทนเยาวชนที่มีอัจฉริยภาพด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ให้มีความรู้ความเข้าใจ และพร้อมในการสื่อสารข้อมูลสู่กลุ่มเป้าหมายได้อย่างถูกต้องและชัดเจน ผ่านโครงการพัฒนาอัจฉริยภาพเยาวชนด้านการสื่อสารทางวิทยาศาสตร์ เรื่องความปลอดภัยทางด้านนาโนเทคโนโลยี ร่วมกับคณะวิทยาศาสตร์ มอ. เพื่อให้เยาวชนที่ได้รับคัดเลือกเป็นตัวแทนประชาสัมพันธ์นำเสนอข้อมูลข่าวสาร และองค์ความรู้เรื่องความปลอดภัยด้านนาโนเทคโนโลยี ผ่านสื่อคลิปวิดีโอ หรือช่องทางออนไลน์ต่างๆ ให้คนในสังคมรู้เท่าทัน รู้จักเลือกใช้ผลิตภัณฑ์นาโน และรู้จักนำนาโนเทคโนโลยีไปใช้ให้เกิดประโยชน์สูงสุดได้ต่อไป”
ด้าน ผศ.ดร.เยาวภา สุขพรมา ผู้ช่วยคณบดีฝ่ายบริการวิชาการและกิจการพิเศษ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ (มอ.) วิทยาเขตหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา กล่าวว่า โครงการพัฒนาอัจฉริยภาพเยาวชนด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ จะทำการคัดเลือกกลุ่มเยาวชนที่มีอัจฉริยภาพด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ เพื่อสื่อสารเรื่องความปลอดภัยนาโนเทคโนโลยีสู่สาธารณชน ด้วยการผลิตสื่อคลิปวิดีโอผ่านสื่อออนไลน์แบบสั้นไม่เกิน 3 นาที เพื่อเป็นการพัฒนากำลังคนด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์ในกลุ่มเยาวชนให้เพิ่มมากขึ้น และเพื่อสร้างเครือข่ายเยาวชนด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์และแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างกัน กลุ่มเป้าหมายโครงการคือ นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่าสาขาวิทยาศาสตร์ ที่มีความสนใจเรื่องนาโนเทคโนโลยีและความปลอดภัยนาโนเทคโนโลยีทั่วประเทศ โดยผู้ผ่านเข้ารอบสุดท้ายจะได้ร่วมกิจกรรมพัฒนาศักยภาพด้านนาโนเทคโนโลยี ทักษะการสื่อสารวิทยาศาสตร์ และการทำสื่อวิดีโอ ระหว่างวันที่ 7 - 9 กันยายน 2561 ณ อุทยานวิทยาศาสตร์ประเทศไทย ภายใน Camp NCY2018 โดยทีมที่ได้รับรางวัลลำดับที่ 1 - 3 จะได้รับทุนการศึกษาและโล่รางวัลเชิดชูเกียรติ นอกจากนี้ ทางมหาวิทยาลัยฯ ยังสนับสนุนการศึกษาต่อ ณ คณะวิทยาศาสตร์ ให้แก่นักเรียนที่ได้รับรางวัลที่ 1 - 3 ให้สามารถเข้าสมัครเรียนต่อในปีการศึกษา 2562 ได้ด้วย”
นักเรียนระดับมัธยมศึกษาตอนปลายหรือเทียบเท่า สาขาวิทยาศาสตร์ สามารถเข้าร่วมส่งผลงานประกวดคลิปวีดีโอสั้นแบบออนไลน์ ความยาวไม่เกิน 3 นาที ในโครงการพัฒนาอัจฉริยภาพเยาวชนด้านการสื่อสารวิทยาศาสตร์เรื่อง ความปลอดภัยนาโนเทคโนโลยี ได้ที่ www.nanoplussouth.sci.psu.ac.th หมดเขตรับสมัครคลิปวิดีโอรอบออดิชั่น 20 เมษายน 2561 นี้ สอบถามโทร. 0 2117 6608, 074 288 028